Hoe je verantwoord de toerist uithangt in Zuid-Afrika

Veel toeristen gaan in Zuid-Afrika op zoek naar ‘The Big Five’. Als toerist wil je natuurlijk wel dat je dit doet met zo min mogelijk schade aan de flora en fauna van een land. Er zijn veel dingen die je zelf kunt doen en uitzoeken om verantwoord de toerist uit te hangen in Zuid-Afrika. Suzanne studeert Animal Management en vertelt je waar je op kunt letten als je naar Zuid-Afrika gaat.

Je kunt bijvoorbeeld een wandeling maken met leeuwen in het wild. Klinkt redelijk verantwoord, toch? Helaas is dit niet altijd zo. Welpjes worden op jonge leeftijd weggeplukt bij de moeder en met de hand grootgebracht, tot ze oud genoeg zijn om ingezet te worden met de wandelingen. Op een gegeven moment worden ze te groot (en dus te gevaarlijk) voor de wandelingen en worden ze losgelaten in een gebied waar trophee hunters op ze mogen schieten. Deze tamme leeuwen maken geen schijn van kans...

De andere kant van het verhaal is het goede werk van de sanctuary’s en parken die wilde dieren opvangen en zo mogelijk weer vrijlaten, die goed voor de dieren zorgen en hierdoor zelfs bijdragen aan de instandhouding van de soort. Je doet er dus goed aan dit type bedrijf wél te bezoeken en te steunen. Maar welke bedrijven zijn dit dan?

Sanctuary's

Er bestaat een alliantie van sanctuary’s die gezamenlijk een aantal belangrijke afspraken en regels hebben opgesteld. Zo hanteren ze bijvoorbeeld allemaal een “hands off policy”. Dit houdt in dat de dieren op geen enkele mogelijke manier gehumaniseerd mogen worden (niet door publiek, maar ook niet door medewerkers of vrijwilligers), hierdoor behouden ze hun natuurlijke gedrag en hebben ze een betere kans weer terug het wild in te keren.

Deze alliantie heet de SAASA, (South African Animal Sanctuary Alliance). Hierbij aangesloten zijn: Monkeyland Primate Sanctuary, Birds of Eden en Jukani Wildlife Sanctuary. Bij deze organisaties worden dieren opgevangen die voorheen in illegale kleine dierentuinen verbleven, als huisdier gehouden werden of slachtoffer zijn geworden van de plezierjacht.

De SAASA heeft meerdere awards gewonnen, waaronder de Best Major Attraction; winner of the Best Animal Welfare Initiative; en overall winner of the World Responsible Tourism Awards.

Waar moet je op letten

Nu je weet welke organisaties sowieso safe zijn, vertel ik je graag waar je verder op kunt letten en wat zeker rode vlag signalen zijn:

1. Te dicht bij de dieren kunnen komen

Dit kan zijn dat er geen omheining tussen jou en het dier zit bij grote roofdieren, of bijvoorbeeld dat olifanten geen plek voor zichzelf hebben om zich af te zonderen van het publiek. Je kunt niet simpelweg 1 regel stellen voor het hanteren van alle diersoorten, bij de ene diersoort draagt wat mensenliefde bij aan het welzijn, terwijl de andere diersoort zoveel stress ervaart dat het zelfs fataal kan zijn.

Er zijn ook diersoorten die het niet horen te tolereren wanneer een mens te dichtbij komt, zoals grote katachtigen. Van nature zien ze ons als vijand, of wanneer ze trek hebben zelfs als maaltijd, dus hoe komt het dat die tijger daar ineens braaf ligt terwijl de een na de andere toerist bij hem komt liggen voor een foto? Heeft dat misschien iets te maken met het drogeren van dieren voor toeristische doeleinden? Hoewel hier geen harde bewijzen voor zijn omdat hier een bloedtest voor nodig is, duidt het gedrag van de dieren hier wel op.

Dan zijn er ook nog diersoorten die ziek kunnen worden door aanrakingen, zoals primaten: hun vacht en huid heeft net als bij mensen een beschermende functie en houdt bacteriën en ziektes buiten het lichaam. Deze mooie vacht is alleen niet goed bestand tegen het zout op onze handen waardoor deze, als we ze aaien, stuk gaat. Hierdoor zijn ze vatbaarder voor ziektes en gaat hun weerstand omlaag. Beter geen aapjes aaien dus!

2. De dieren kunnen niet vrij bewegen

Een cheeta aan een lijntje, olifant met kruislings gebonden poten of een aapje aan een tuigje die op toeristen hun schouders poseert… niet erg natuurlijk hé? Zelfs als we het hebben over het grijze gebied waar dieren wel voor toeristisch vermaak aangeraakt kunnen worden, moeten ze altijd vrij kunnen bewegen en altijd weg kunnen bij angst of paniek. Het dier moet dus zelf vrijwillig naar je toe komen en ook weer weg mogen.

Kan dit niet, veroorzaakt dit veel stress en in paniek kunnen de dieren zichzelf verwonden. In enkele gevallen wordt deze stress verminderd door - jawel daar is ‘ie weer - het drogeren van de dieren. Let dus goed op of de dieren een eigen plek hebben waar mensen niet kunnen komen en of ze daar ook heen kunnen wanneer ze dat willen.

3. Ze vertonen onnatuurlijk gedrag

Olifanten worden vaak ingezet voor olifantenritten, toeristen mogen dan op de rug van de olifant een ritje maken. Van nature zou een olifant dit nooit toelaten en de “begeleiders” moeten daarvoor de olifanten als het ware 'breken'. De dieren worden dermate mentaal en fysiek mishandeld tot ze zich overgeven en doen wat gevraagd wordt. Is het sowieso niet veel bijzonderder als een dier naar jou toe komt in plaats van andersom?

Conclusie

We hopen dat je nu een beeld hebt van de goede en minder goede organisaties en dat je verantwoorde keuzes kan maken op reis.

Luister ook naar je eigen gevoel en laat je niet afschrikken door al die slechte organisaties, er zijn er genoeg die goed werk doen! Steun de goede organisaties door langs te gaan, een rondleiding te boeken bij een van de ervaren gidsen (super leerzaam!), een donatie achter te laten of zelfs een dagje vrijwilligerswerk te doen (op deze manier krijg je een uniek kijkje achter de schermen)

Verantwoord De Big Five bekijken in Zuid-Afrika kan dus zeker, mits je je gezond verstand gebruikt. Zoek snel je vliegtickets!

Meer lezen?